Op donderdag 24 april organiseerde de Fit For Action Academy (FFAA) de workshop Operationeel Klimmen Afdalen en Verplaatsen (OKAV). s ’Ochtends verzamelden geïnteresseerden zich bij klimcentrum Monte Cervino in Bergschenhoek. Onder leiding van Heeres Berg Fuhrer (HBF) Joop en Heeres Hoch Gebirgs Spezialist (HHGS) Rob werden de deelnemers geïntroduceerd in de rol van deze specialisten in het militair optreden in moeilijk begaanbaar terrein als bergen, of industriële complexen. Maar ook in klimatologisch uitdagende weersomstandigheden zoals hevige sneeuwcondities.

Spookverhalen
Rob vertelde over zijn ervaringen tijdens de HHGS opleiding. Hierin gaf hij aan dat er soms nog wat spookverhalen de ronde doen over deze opleiding. Dat je bijvoorbeeld al heel veel ervaring nodig hebt in de bergsport om te kunnen slagen voor deze opleiding. Rob gaf aan dat dat voor hem zelf alleen al niet van toepassing was. Maar ook dat er Duitse en Oostenrijkse medecursisten waren die als Chinese vrijwilliger waren opgegeven voor deze opleiding en verder ook niet heel veel ervaring hadden.

Rob heeft het geluk gehad in Oirschot veel mee te kunnen gaan met de HBF van de 13e brigade, die hem tijdens verschillende oefeningen de fijne kneepjes van Optreden in Bergachtig Terrein (OBT) bij bracht. OBT was tot kort ook de term die veel gebruikt werd, maar deze term dekte niet de lading van het gehele optreden. Veel van de technieken en materialen die gebruikt worden in bergachtig terrein zijn namelijk ook goed toe te passen in operaties in verstedelijkt gebied met bijvoorbeeld hogere bouwwerken, bruggen of tunnels.

Verschil van dag en nacht
Terug naar de HHGS opleiding, waar Rob in de Alpen leerde navigeren met kaart en kompas, routeschetsen maken en routes beoordelen. Maar ook het lezen van het weerbericht en het begaanbaar maken van moeilijke passages met klimmaterialen, zodat grote groepen militairen deze hindernissen konden overkomen met al hun materiaal om de tegenstander op onverdachte locaties  aan te grijpen. Na de eerste aanleer fase bij dag en in bergsport uitrusting werd dit uitgebreid naar nachtelijke operaties en met militaire uitrusting. Met als grootste uitdaging het beklimmen van een rotswand met nachtzichtmiddelen. Omdat militairen niet altijd vaardig zijn in klimmen en klauteren, dit vaak met uitrusting om moeten doen én bij verminderd zicht is de moeilijkheid van de routes die worden getoetst niet heel erg hoog. Rob vertelde dat de instructeurs gedurende de opleiding wel altijd de leerlingen uitdaagden om de eigen grenzen in klimvaardigheid te verleggen.

Tijdens het winterdeel van de HHGS opleiding lag de nadruk veel meer op het navigeren in de sneeuw, dus zonder al te veel zichtbare controle punten. Ook vonden de meeste verplaatsingen nog eens op tourski’s plaats. Dus ter voorbereiding op het winterdeel was Rob regelmatig in de skihal te vinden.

HHGS, HGA en HBF
Als HHGS mag je zelf Heeres Gebrigs Ausbilder (HGA) opleiden. Dit lijkt een beetje op het systeem dat binnen de LO&Sportorganisatie wordt gebruikt met het opleiden van Assistent Klim Instructeurs (AKI) of Junior Werk Op Hoogte (JWOH) zoals dat vroeger en nu heette. Daarnaast begeleidt de HHGS zelfstandig groepen militairen door moeilijk terrein onder verantwoordelijkheid van de HBF.
Joop vulde aan dat de HBF ook een belangrijke rol vervult in het adviseren van eenheidscommandanten als het gaat om militaire operaties in bergachtig terrein of verstedelijkt gebied met veel hoogte verschillen.

Aan de slag in de workshop
Na afloop van deze introductie was het tijd om zelf aan de slag te gaan. Aan de hand van de methodiek die ook door de Nederlandse Klim- en Bergsport Verenging (NKBV) wordt gehanteerd, werden de deelnemers meegenomen in de procedures van het voorklimmen, om vervolgens boven een standplaats te kunnen bouwen en de buddy te kunnen zekeren die als tweede omhoog kwam. Vervolgens werd ook beoefend hoe de standplaats kon worden omgebouwd, zodat er op een veilige manier kon worden afgedaald. Tijdens deze oefeningen legden Joop en Rob uit hoe de procedures eruit zouden zien tijdens een militaire operatie. Ze leerden dat alle onderlinge communicatie verloopt door bijvoorbeeld rukjes te geven aan de klimlijnen of deze op een bepaalde manier in te houden, zodat dit alles verder in stilte kon plaats vinden. Verder werd er af en toe materiaal besproken wat je wel en niet mee zou kunnen nemen tijdens een operatie om gewicht te kunnen besparen, om zo er voor te zorgen dat een groep militairen niet al tijdens de infiltratie uitvalt door vermoeidheid.

Joop vertelde dat een extra uitdaging voor de HHGS en HBF ook is om groepen militairen gemotiveerd en inzetbaar te houden tijdens de opdracht. Deze gaat namelijk onder alle omstandigheden of juist tijdens moeilijke omstandigheden door, om zo een tactisch voordeel te kunnen behalen. Daar waar in de bergsport de beoefenaar dus nog de keuze heeft om, als het weer omslaat, terug te gaan, is dat voor militairen niet van toepassing. Dit vraagt dus ook een bepaalde mindset van collega’s die zich verder willen bekwamen in dit vakgebied.
Al met al kijken we terug op een geslaagde FFAA workshop. Wil je weten wat er nog meer aan workshops op de planning staat, kijk dan op ons defensienetwerk eens op de SWR van de FFAA.

Publicatiedatum: 23 mei 2025