IN MEMORIAM: LEEN PFROMMER 
Door: Paul Lindeboom, i.s.m. Wil Maaswinkel, Jan Meijboom en Jan Kasper

Als redactie worden we vaker getipt bij een overlijden, maar tot nu toe altijd vanuit 1 contactpersoon. Het overlijden van Leen Pfrommer heeft woensdagavond grotere impact, want zowel mijn SMS, de WhattsApp, de Facebookmessenger en de mailbox worden afgelopen woensdagavond aangestraald. Het interview dat ik met hem hield in 2009 vanwege het 40-jarig bestaan van LO&Sport, werd woensdagavond 288 keer gelezen. Conclusie: Leen was een fenomeen.
Voor het eerst kan ik persoonlijk meewerken aan een In Memoriam, want mocht het genoegen smaken om Leen driemaal te interviewen (waarvan de laatste keer samen met André Wijnbergen en Peter Rommelse), waarna dit IM afgesloten wordt door drie oud-sportofficieren die met Leen gewerkt hebben en eveneens mooie herinneringen waarmee een beeld geschetst wordt van een zeer toegewijde sportman en sportofficier.

Rappe schaatser
Kun je aan iemand als Leen Pfrommer, met de status van Bekende Nederlander, nog een toegevoegde waarde bieden met een In Memoriam. JAZEKER!!! Kijk alle berichtgeving van de laatste dagen er op na en constateer dat het slechts over Leen als schaatstrainer en –coach gaat.
Slechts de algemeen bekende feiten worden middels ouwe koeien uit de sloot getrokken en nergens lees je dat Leen zelf bijvoorbeeld ook een verdienstelijk schaatser was. Een passage uit een interview dat ik 2010 met hem had: “De voorganger van de latere topcoaches Henk Gemser en Gerard Kemkers weet zich bijvoorbeeld nog te herinneren dat hij, als jonge sprinter, zijn beste prestatie in 1960 neerzette door tijdens het NK Sprint aan het eind van de eerste dag een zevende plaats te bezitten in het tussenklassement. Helaas werd het toernooi hierna afgelast vanwege invallende dooi.”

Fitte baas
Daarbij bleef het in dat interview niet, want weet mij zonder naslag te herinneren dat Leen kort voor dat interview – toen was hij al 74 – deelnam aan de Zevenheuvelenloop. En dat hij nog regelmatig met een groepje oudere mannen aan wekelijkse toertochten op de racefiets deelnam en in Dronten nog schaatstraining gaf en zelf ook zijn rondjes reed. Hij maakte op mij een zeer fitte indruk, liep kaarsrecht en gezeten in zijn stoel straalde zijn ontwikkelde core door zijn geblokte overhemd heen. Inderdaad, hij zat ook kaarsrecht.

ZMV
In een ander interview, vrij recent en vanuit Ermelo al verhuisd naar een nieuwbouwappartement in zijn geboorteplaats Harderwijk, i.h.k.v. de historie van de Militaire Vijfkamp (MVK), maakte Leen op mijn een andere diepe indruk. Zijn geheugen over al zijn ontwikkelingen voor de Zware Militaire Vaardigheden (ZMV, de voorloper van de MVK) was vlijmscherp. Fysiek en Mentaal prima in orde, en op dat moment al ruim de 80 gepasseerd.

Triathlon
Waar ik wel naslagwerk voor nodig heb en wat ik totaal vergeten ben – schande voor iemand die alle nieuwsfeiten opslurpt op triathlongebied – is de prestatie van Leen in mijn favoriete tak van sport en wat ik hier nog graag wil vermelden voordat ik het woord aan drie voormalige collega’s van Leen overdraag: “In de tachtigerjaren organiseerde de LO/Sportgroep van de GSK te Ermelo in opdracht van Pfrommer -hij was in die tijd regionaal sportofficier Oost (gestationeerd in Apeldoorn)- een aantal 1/3-triathlons in het buitenbad van Putten. De 1250 meter zwemmen was niet zijn sterkste punt maar lukte meestal wel binnen het half uur, de 60 kilometer fietsen, blijft onbenoemd maar de 14 kilometer hardlopen ging altijd dik binnen het uur. Beste eindtijd: 3 uur en 35 minuten.”

Herinneringen van Wil Maaswinkel
“Leen heeft veel betekent voor het schaatsen en indirect met die prestaties voor het imago van de Krijgsmacht, de Koninklijke Landmacht en de LO&Sport…
.. Zelf heb ik veel heel goede herinneringen aan Leen als docent op de School voor Militaire Lichamelijke Oefening (SMLO) in Hooghalen. Bij mijn opleiding tot LO&Sportofficier in 1966 was hij mijn docent. Vooral zijn lessen veldloop/cross hebben veel indruk gemaakt en ik heb er veel van opgestoken.
Mooie herinnering heb ik nog aan een door Leen gegeven veldloop waaraan ook mijn klasgenoot Frans Künen meedeed. Frans liep in 1960 een Nederlands record Marathon en plaatste zich voor deelname aan de Olympische spelen in Rome. Zo'n cursist in de klas bij een veldloop moet ook voor Leen apart geweest zijn!
Frans was toen al  een slimme wat oudere LO&Sportinstructeur!. Hij wist toen door heel dicht achter Leen te lopen het tempo wat Leen wilde lopen aardig te beïnvloeden. Leen ging ongewild steeds harder lopen, wat niet voor alle cursisten prettig was.. Maar Leen en Frans waren beiden zeer prestatief en lieten zich niet kennen!
Ik wens Ietje, zijn zoons en dochter en de kleinkinderen veel sterkte bij wennen aan een leven zonder Leen.”

Herinneringen van Jan Meijboom
“Zoals je weet was Leen mijn baas als Regionaal- en Legerkorpssportofficier. In de periode dat Leen met de kernploeg weg moest, nam ik zijn functie waar. Daar is uiteindelijk een vriendschap met Leen en mij uit ontstaan. Wij hadden regelmatig contact met elkaar en in de winter stond er altijd een bed voor Iet en hem klaar voor het geval er een Elfstedentocht zou komen.
Ik heb Leen ervaren als een fijne en een loyale collega die ik, uiteindelijk na zijn dienstverlating, mocht opvolgen.
Nu mijn verhaal:
Op een bepaald moment komt Leen op bezoek op het Rayon LO/Sportbureau in Ermelo en verteld mij dat hij met de VUT ging en mij als opvolger wilde omdat ik het klappen van de zweep kende. Op dat moment moest ik hem teleurstellen omdat, zoals je weet, je drie jaar effectief in de rang van LKol moest functioneren om de rang ook te kunnen krijgen. Helaas, die tijd had ik dus niet meer omdat ik nog maar twee en een half jaar voor me had. Enigszins teleurgesteld nam Leen afscheid.
Een paar dagen later stond hij weer voor de deur met een dikke smile op z’n gezicht. “Jan, ik heb het geregeld hoor, ik heb met Iet (zijn echtgenote) gesproken en wij hebben besloten dat ik er eerder uitga zodat jij toch drie jaar als LKol kunt functioneren”. Je kan je voorstellen dat ik een gat in de lucht sprong.
Weinig mensen kennen dit verhaal. Dit was Leen dus ook. Bereid om offers te brengen om anderen te helpen. Ik ben blij dat ik dit verhaal kwijt kan.
Ik zal hem missen en velen met mij.”

Herinneringen van Jan Kasper
“Weer zo'n onverwacht en triest moment waar je even voor stil gaan zitten en de herinneringen je even stevig beetpakken.
Bij de KL een collega waarbij  ik als docent op de SMLO net niet mee heb samengewerkt omdat Leen was overgeplaatst naar de KMA in Breda (foto hieronder, red.). 
Van Foppe de Haan weet ik nog dat hij les van Leen heeft gehad. Naast de anatomie en fysiologie van zijn collega`s introduceerde Leen de trainingsleer. Een collega die ontzettend veel wist over conditietraining, opleiden en talent ontdekken (wat zich ook heeft bewezen in de opleidingen op de SMLO en de schaatssport).
Binnen het vakgebied training was Leen zijn tijd ver vooruit. Naast de specifieke trainingen binnen de verschillende takken van sport introduceerde Leen ook een alzijdig bewegingselement in zijn trainingen door veel gymnastiek oefeningen in te bouwen. Hij had immers in zijn jeugd naast schaatsen ook op gymnastiek  en voetballen gezeten.
Bij AZ, de club van DSB, kwam ik Leen weer tegen als Schaatscoach bij de DSB ploeg met o.a. Ids Postma en Marianne Timmer. Leen was niet alleen een gepassioneerd coach, hij was  fel en energiek in zijn aanpak en kon er helder en eenvoudig over vertellen. Geen compromissen sluiten en eigengereidheid  hoort bij de topcoach en was  ook Leen niet vreemd.
Net als de "generaal " Michels was ook Leen in zijn topsport periode  een  coach die strak vasthield  aan visie en de discipline. Dat hoorde bij Leen in zijn functies in de LO/Sport en in de Topsport en heeft hem veel succes gebracht.
Hij staat bekend als een fijne collega en één van de beste schaatstrainers aller tijden.
Als  schaats commentator bij de NOS heeft hij ook vele jaren zijn kennis en vakmanschap kunnen inzetten om de schaatsliefhebbers mee te nemen in de spannende momenten van WK en EK.”

Publicatiedatum: 11 mei 2023

Naschrift redactie: 
Mocht je na het lezen van bovenstaande lofzang op Leen Pfrommer zin hebben om het interview waaruit ik citeerde nog eens te bekijken, download dan deze Zandloper van 2010, editie 1, en lees de blz. 20 t/m 23 nog eens.