DE EERSTE VROUWELIJKE STAFADJUDANT VAN LO&S
Renate van der Hoek kreeg de eer om tijdens de laatste Dienstvakdag als allereerste vrouwelijke stafadjudant van de LO&Sportorganisatie te zijn aangesteld. Dat bijzondere feit wordt op deze website uiteraard niet genegeerd, met onderstaand interview tot gevolg waarbij iedereen duidelijk zal worden dat zij nu al een bijzondere (sport)carrière achter de rug heeft.
Om de sportinstructeurs die de laatste jaren onze organisatie zijn ingestroomd een beeld te geven van Stafadjudant Renate van der Hoek: kun je in vogelvlucht je carrière belichten? (Deze vraag loopt het risico een gortdroge opsomming te krijgen dus doe je best dit te voorkomen.)
“Tja, je vraagt om een gortdroge opsomming te voorkomen maar hoe ga je dat doen als je bijna 30 jaar bij de KL werkt en dan ook nog proberen om niet te verzanden in een ellenlange tekst!? Ik ga een poging wagen.
Nadat ik mijn CIOS diploma had behaald, ben ik als manschap bij de artillerie terecht gekomen. Om precies te zijn ‘de 11e Afdeling Rijdende Artillerie’. Werkzaam geweest op de M-109, een artillerie schietstuk met een 155mm kanon. Wat een leerzame & fantastische periode, daar heb ik later als sportinstructeur veel profijt van gehad.
Daarna eindelijk plaats bij de LO&Sportorganisatie! Na de KMS + VTO LO&S kwam ik terecht op de sportgroep BHK, waar ik verantwoordelijk was voor de Infanterieschool (manschappen opleidingen, VTO KMS, VTO KMA). Dicht bij het vuur (Staf LO&Sport) kon ik rap de cursussen AKI, IKT & I-MZV volgen en succesvol afronden.
Een gitzwarte bladzijde uit de LO&Sport geschiedenis, is het Werken Op Hoogte ongeluk met de Sergeant-majoor Arno Budel. Ik stond ernaast toen het ongeluk plaats vond.
Ik kijk dan ook met een dubbel gevoel terug op deze periode op de LO&S gp BHK. We hebben als sportgroep hele mooie herinneringen aan bijvoorbeeld de sportwedstrijden die we onderling deden. Dat waren dan de wedstrijden tussen de BOT-ers (Beroeps Onbepaalde Tijd) en de BBT-ers (Beroeps Bepaalde Tijd), een bloedneus, gekneusde vingers of een zere voet (“per ongeluk” erop staan) waren aan de orde van de dag, verliezen was geen optie.
De harde levensles die mij heel duidelijk is geworden: “Leef je leven, want het kan zomaar voorbij zijn!”.
Een nieuwe sportgroep wendde zich aan: de LO&S gp RvS in Oirschot. Verantwoordelijk voor 17 PAINF A-cie & C-cie + 11 TANK Bataljon. Op de RvS een grote sportgroep, volledig gevulde compagnieën die kwamen sporten, Brigade sportdagen, mee op oefeningen te velde, de wondere wereld van een parate sportgroep. Brabantse gezelligheid, altijd reuring in de tent, met z’n alle snoeihard werken, soms op stap in Eindhoven, Boel de Boel dagen en een fantastische SGT1-test gehad. Een periode van hard werken en hard ontspannen. Het geeft zo’n kick als je met z’n allen hetzelfde doel nastreeft, samen de schouders eronder, als jij niet kan pak ik het op en visa versa.
Solliciteren! Van BBT naar BOT. Welgeteld 4 en heel soms 5 LO&S instructeurs konden per jaar BOT-er worden. Na de voorselectie mochten er uiteindelijk 8 LO&S instructeurs op gesprek komen. Tot op de tanden toe bewapend en voorbereid ben ik de sollicitatie ingegaan. Onder het motto van: “Dan heb ik er in ieder geval alles aan gedaan”. De uitkomst is duidelijk…….
Terug naar de KMS als leerling, met de SGT-1 strepen + kroontje op de schouder. Tja, je moet er wat voor over hebben om BOT-er te worden.
Daarna geplaatst op de LO&S gp KvOK. Voor mij een totaal nieuwe dimensie! GNK personeel, GNK leerlingen. Ik moest spreekwoordelijk leren tappen uit een ander vaatje. Daarnaast mijn ervaring van de INF, kunnen toepassen op de Combat Life Safe cursus voor Mariniers & de SF MEDIC opleiding voor de Special Forces. Deze clubjes vroegen om een net iets andere aanpak, die voor mij heel herkenbaar was vanuit mijn periode op de BHK & de RvS.
Door deze GNK doelgroep & samenstelling van klassen heb ik echt leren differentiëren. Je moet wel als je in een AMV klas een hele fitte commando hebt zitten en iemand van een ander OPCO met 15kg overgewicht. Met daartussen alle mogelijke varianten aan fysieke gesteldheden. Het werd voor mij een mooie uitdaging om de training zo te schrijven dat iedereen geprikkeld werd, aan het trainen was en het ook nog leuk vond of noodzakelijk!
Eind 2005 werd ik opgeroepen voor de 3e lichting Gravendienst peloton. De lichting met de stageweek in het mortuarium & in de obductiezaal. Een hele bijzondere ervaring die ik niet snel zal vergeten maar het ook duidelijk voor mij is, dat dit ook bij het leven hoort of eigenlijk bij de dood.
Inmiddels is het 2007 en bracht ik mijn spullen naar de volgende sportgroep; sectie LO&S KMA, te Breda. De kennis die ik in de voorgaande jaren had opgedaan kwamen hier perfect van pas. Ook hier kreeg ik te maken met een mix van OPCO’s, cultuur verschillen, cadetten (leerlingen van de KMA), cadetten sportverenigingen en tradities; zoals het bijvoorbeeld het KMA appèl, DIES Natalis (verjaardag van de KMA), Assaut (Gala).
Ik werd geplaatst bij het cluster “lang model” (het Militair Wetenschappelijk Onderwijs). Het is zo fantastisch om te zien hoe een jonge cadet zich binnen vier jaar tijd weet te ontwikkelen. Jonge mensen die met een leeftijd van rond de 18-19 jaar binnen komen op de KMA. De een heel bleu, de ander denkt dat hij er al is, de volgende is te snel met zijn mond qua woorden. Als LO&S instructeur wordt je een onderdeel van de 360 cirkel rond de cadet. Coachen, begeleiden van de jonge adolescent naar een startbekwame leider, zijn interessante trajecten die je met de cadet doorloopt.
Op missie naar SSR Burundi, samen met Sgt1 bd Kim v Keulen. Opdracht van Buitenlandse zaken: “Verhoog de weerbaarheid van de vrouwelijke Burundese militairen”. We hebben toen alles zelf moeten doen qua regelen en voorbereidingen / nazorg. Hierdoor heb ik heel veel geleerd van zowel de voorbereidingen als de uitvoering, met een ‘toetje’ die de laatste week plaats vond in het buiten gebied (+/- 45 min rijden vanuit de hoofdstad Bujumbura).We moesten een demonstratie geven, met de vrouwelijke Burundese militairen die gingen deelnemen aan missie AMISOM (Africa Mission Somalia). Deze demo vond plaats tijdens de afsluiting van een lichting Burundese militairen die klaargestoomd waren voor de Missie AMISOM. Daarnaast moest ik ook nog een speech geven aan de CDS van Burundi, personeel van de Amerikaanse en Nederlandse ambassade, met daar omheen 1000 Burundese mannelijke militairen opgesteld (ook allen klaar gestoomd voor de missie AMISOM). Kim en ik hadden twee tolken die ons hielpen met de lessen. Samen met Kim een speech in elkaar gezet en deze laten vertalen naar het Kirundi (lokale taal in Burundi) door de twee tolken. Vervolgens ben ik met een van de tolken de speech gaan instuderen. Nadat ik een zin had uitgesproken in het Engels, kwam de tolk met de vertaling in het Kirundi. Hierdoor wisten Kim en ik min of meer zeker dat de Burundese mannen de juiste tekst en uitleg konden horen. Ik kijk terug op een bijzondere missie waar ik ervaring heb opgedaan met diverse culturen, heb mogen spreken voor een hele grote internationale groep mensen en de dankbaarheid van de Burundese vrouwen heb mogen ervaren.
Time flies, na 10 jaar KMA (3 jaar SGT1 instructeur / 3 jaar Sm instructeur / 4 jaar HI Cluster MWO) verhuis ik mijn spullen naar de Dumoulinkazerne in Soesterberg. De functie HI P&P lag op mij te wachten. Op de sportgroep was de opstart gemaakt met het DTS systeem wat goed uitgerold werd binnen de VTO logistiek KMA & KMS. Een periode dat de sportgroep kon integreren tijdens de oefeningen van de VTO’n met daarbij een fijne samenwerking met de kaderleden van OTClog.
Op de sportgroep, na goed overleg met elkaar, een vormend karakter toegepast op ons teamuitje. Eerst een les van de GV-er over het ontstaan van antisemitisme, daarna een gastspreker (een overlevende van Bergen-Belsen) uitgenodigd, vervolgens door naar Berlijn naar “Haus der Wannsee-Konferenz” en afsluitend hebben we een bezoek gebracht aan Auschwitz en Birkenau, onder leiding van een gids. In Krakau hebben we in een Joods restaurant gegeten, Joodse Klezmermuziek mogen ervaren. Terwijl dat ik dit opschrijf realiseer ik mijzelf dat dit ook allemaal mogelijk is bij onze werkgever. Dat is een groot goed.
Het laatste jaar van mijn functietermijn op de sportgroep Dumoulin heb ik als waarnemend C LO&S groep & als HI P&P gedraaid. Mooi was om te zien dat we als sportgroep, gezamenlijk, de schouders eronder hebben gezet om de ingeslagen weg te blijven hanteren. Iedereen pakte een extra taak op, de typische “can do mentaliteit”. Het is goed om te weten dat we dit kunnen (can do) maar het zou eigenlijk niet zo zou mogen zijn.
Gevraagd door de staf LO&S organisatie of ik wilde solliciteren op de functie OTB-er Regio Noord. Daar heb ik eerst over na moeten denken en met een aantal collega’s van gedachtengoed gewisseld, wat bij de OTB functie zou komen kijken en of het bij mij zou passen. Uiteindelijk ben ik voor de functie gegaan en heb ik mijzelf heel goed voorbereidt op het sollicitatiegesprek.
OTB-er Regio Noord; een bijzondere periode, alleen in de auto km’s “vreten”, altijd ‘te gast’ bij een sportgroep en niet meer tot een groep behoren waren de zaken waar ik in het begin erg aan moest wennen. Doordat ik met grote regelmaat op de diverse sportgroepen aanwezig was, kon ik ook ‘verbinding’ maken tussen de verschillende sportgroepen. Omdat ik hoorde waar iedereen mee bezig was, kon ik bijv. collega’s aan elkaar koppelen omdat ze hetzelfde onderwerp aan het ontwikkelen waren of er al ervaring mee hadden.
Daarnaast de opstart van het overleg tussen de Bataljonsadjudant & de andere OTB-ers van Regio Centraal en Zuid. Een heel waardevol overleg, je hoort van elkaar wat er gaande is bij de sportgroepen, hoe de begeleiding verloopt, op welke onderwerpen er samengewerkt kan worden, etc.
Dit was ook de Corona periode met de reactivering van het Speciale Nazorg Peloton - de Gravendienst kreeg een nieuwe benaming in die periode. Dit keer werden we voorbereidt op mogelijke inzet bij verzorgingstehuizen.
Na even op weg te zijn met mijn OTB functie werd ik gevraagd door de staf LO&S organisatie of ik wilde gaan nadenken over de Stafadjudant functie, als opvolging van Johan Veenstra. Ook na deze vraag ben ik met diverse collega’s gaan praten maar ook binnen mijn vriendinnenkring heb ik hierover gesproken. Het mooie van de laatst genoemde groep is dat zij geen idee hebben wat het werk inhoudt. Daardoor stellen zij vragen 'out of the box', wat mij weer aan het denken heeft gezet, erg waardevol.
Doordat ik ja heb gezegd dat ik het Stafadjudant-traject in wilde stappen, begon de “malle” molen te draaien. Regio C moest een beoordeling schrijven, C LO&S organisatie moet een beoordeling schrijven, de PAR dient een adviesrapport aan te leveren. Daarna mocht ikzelf aan de bak; ambitie-motivatiebrief + CV+ bewijslast aanleveren, een cognitieve test, gesprek met een psycholoog, twee casussen met een dramadocent, gesprek met drie Stafadjudanten & bureau MD (Management Development), terugkoppelgesprek met bureau MD. Dit traject liep van november 2020 tot september 2021. En toen ging het ineens heel snel!
Op 1 januari 2022 diende mijn nieuwe functie zich aan; Compagniesadjudant Korte Officiersopleiding KL op de KMA. Ongeveer 45 kaderleden, 215 cadetten, waar ik samen met de Compagniescommandant sturing aan mocht geven. Wat een prachtige dynamiek als je blind kunt vertrouwen op de CC en samen met de kaderleden de compagnie naar een hoger niveau probeert te tillen. Een mooie periode waarin ik veel heb geleerd en ervaring heb opgedaan als onderofficier naast een commandant.”
De meeste nieuwere sportinstructeurs zullen niet weten dat je een van de allerbeste Nederlandse vrouwelijke vijfkampsters ooit was. Wat zie jij zelf als je mooiste prestatie en wat was op een WK je hoogste klassering?
“Ik vind in deze dat de eerste eer naar de adjudant Esther Wijffels moet. Zij werd in 1991 in het individuele klassement overall 2e op het WK Military Pentathlon. Daarnaast is de GNK collega, de Sergeant-majoor Anouska Lievaart, jarenlang de beste Nederlandse Vijfkampster geweest, die ook op Internationaal vlak goed mee kon komen. Anouska heeft vier NL records op de individuele onderdelen & twee NL records waarvan zij onderdeel uitmaakte (teampuntentotaal & de hindernisbaanestafette). Vlak ik mijzelf daarmee uit? Nee! Ik was in de tussengelegen periode van Esther naar Anouska de beste NL vijfkampster. Of ik was betrokken als teamlid, coach of als technisch jury, die mede bepalend was voor de resultaten van de Nederlandse damesvijfkampploeg.
De Military Pentatlon (de internationale benaming) bestaat sinds 1946. Ontworpen door de Franse officier Captain Henri Debrus. Hij was geïnspireerd door de Nederlandse militaire fysieke trainingen voor de Airborn Units. Met wat kleine aanpassingen werd in 1947 de eerste wedstrijd Military Pentathlon gehouden, met Nederlandse deelname!
Vanaf 1991 werden de dames toegelaten tot de Military Pentathlon wedstrijden. Als je de geschiedenisboeken van de vijfkamp terugkijkt, zie je mijn naam voor het eerst verschijnen in 1997. Als atlete ben ik vooral trots op de schietresultaten. Met grote regelmaat eindigde ik in de top 3 op EK’s & WK’s. Met als klap op de vuurpijl een gedeelde eerste plaats bij het schieten op het WK Military Pentathlon in 2006. Mijn beste resultaat in het individuele overall klassement op een WK is een 16e plaats in een veld van 50 deelneemsters.
Op de hindernisbaanestafette tijdens het EK in 2007 werden we gedeeld derde met de Noorse dames, op de honderdste nauwkeurig. De verdeling bij de Nederlandse ploeg was in die tijd; Annemarie van Dongen (oud sportinstructrice) van de start tot en met de steps, Anouska Lievaart (GNK) het middenstuk tot en met de hol bolle muur (zij sloeg meestal het gat tov de tegenstanders) en dan maakte ik het af tot en met de finish. Dit keer pakte het anders uit en kwam niet Anouska als eerste over de hol bolle muur maar de Noorse concurrent. M.a.w. ik moest aan de bak! Het principe de dood of de gladiolen / alles of niets principe werd het motto. Een snoek duik bij de finish, werd beloond met een gedeelde derde plaats.
Als coach van de damesploeg, met o.a. Anouska Lievaart, Annemarie van Dongen, Myrna Nierop, Cindy Bruls, Caroline Remmen en Caroline Botman hebben we als amateur land versus de professionals ons goed staande weten te houden. Frequent wisten we als damesploeg een vijfde plaats in het teamklassement op het WK te bemachtigen. Het eerste amateurland na de professionals, landen als China, Noord-Korea, Brazilië, Rusland moesten we voor laten gaan.
De 2e plaats op de hindersnisbaanestafette tijdens het WK in Schaarsbergen (2010) was een dikke bekroning op alle effort die erin was gestoken. Een individuele 1e plaats bij het schieten bij het WK Military Pentathlon voor Caroline Remmen (2013) & Anouska Lievaart (2014). Een 2e plaats en een Europees record werpen bij de dames voor Myrna Nierop op het WK military Pentathlon (2017).
Kortom, ik kijk terug op +/- 26 fantastische vijfkampjaren, als atlete, als damescoach, als CSC-member (Technische jury) met als bijvangst (militaire) vrienden & kennissen over heel de wereld. Ik heb er veel voor moeten laten; bloed, zweet & tranen maar dit alles was het dubbel en dwars waard!”
Je was in het verleden bezig met een studie diëtiek, die een andere richting van je carrière vermoedde.
“Ik vind leren leuk, ben nieuwsgierig naar nieuwe dingen en vind het mooi om mijzelf te blijven ontwikkelen Op de KMA kwam er een geldpotje vrij wat het mogelijk maakt om de studie HBO voeding & diëtiek, een 4- jarige deeltijdopleiding te gaan volgen. De toenmalige C gaf mij alleen toestemming voor mijn studie als ik een keuze zou maken tussen de studie en de vijfkamp. Dat was een terecht gestelde keuze. Echter, ik zag mogelijkheden om het te combineren; vijfkampen (coachen) op vrijdag en naar school op zaterdag. Zo gezegd, zo gedaan.
De organisatie waarbij ik deze opleiding volgde was alles behalve meedenkend met werkende mensen, die een studie proberen te combineren met werk & privé. Lang verhaal kort: uiteindelijk de studie om gekat naar HBO voedingsconsulent, 1-jarige opleiding en deze positief afgerond.” (In 2016 had ik met Renate dit interview over het volgen van deze studie, red.)
Hoe kijk je er zelf tegen aan dat je de allereerste vrouwelijke stafadjudant van LO&Sport bent?
“Op voorhand vind ik deze functie een eer & een groot cadeau. Dat ik de ‘moeder’ van het LO&Sport Bataljon mag zijn en hopelijk binnenkort de Korpsadjuant van het Korps LO&Sport, dat is fantastisch. Ik ben er trots op dat ik deze functie mag doen.
Eigenlijk zou het niet benoemd te hoeven worden; de eerste vrouwelijke Stafadjudant LO&Sport. Ik begrijp het wel, want op dit moment van schrijven zijn we met drie vrouwelijke Stafadjudanten binnen de KL (er zijn 100 Stafadjudanten). Je kunt spreken over een ‘one of a kind’.”
Je hebt zelf een aantal stafadjudanten meegemaakt. Welke (minder) positieve ervaringen neem je mee in je eigen idee om je functie te gaan uitvoeren?
“Iedere Stafadjudant heeft in zijn periode - met die omstandigheden - naar eer en geweten zijn functie uitgeoefend. Johan Veenstra en ik zijn de eerste Stafadjudanten die i.p.v. met bezuinigingen bij Defensie, te maken hebben met geld erbij. We mogen groeien, sterker nog: we moeten groeien.
Ik bekleed de functie als Stafadjudant in een periode dat we als Defensie ons klaar aan het maken zijn voor hoofdtaak 1. Dat vergt een andere aanpak dan je functie moeten draaien in een periode dat er zelfs is overwogen om de LO&Sportorganisatie op te doeken!
Iedereen moet mee / om, met zijn/ haar gedachtengoed; Warrior Mindset it’s! Dat kan misschien het gevoel geven dat sommige zaken als niet zo leuk worden ervaren. Maar eerlijk is eerlijk, we zijn militairen met daarnaast het specialisme LO&Sport. Militairen worden ingezet / voorbereidt op hoofdtaak 1 en wij als LO&Sportorganisatie dus ook.
Belangrijk is om elkaar in deze tijd goed in de gaten te houden. De werkdruk is hoog. Praat met elkaar en geef tijdig aan als het teveel wordt. Zorg goed voor jezelf; zowel mentaal als fysiek, het begint eerst bij jezelf en daarna kun je ook andere helpen.”
Wat heb jij met Kim van Keulen, Nicole van Tuel en Joyce Philippa? En wat deden al die vrouwelijke roeisters op de Dienstvakdag?
“Kim, Nicolle & Joyce heb ik in eerste instantie leren kennen als collega sportinstructrices. Waaruit een hele mooie vriendschap is ontstaan. We ondernemen leuke activiteiten met elkaar; wintersport, vakanties, weekendje weg, etentje, etc.
De roeisters op de Dienstvakdag behoren tot mijn roeiploeg ‘Les Fétiches’. Een mooie groep vrouwen waarmee ik roei, lief & leed deel, leuke activiteiten onderneem. Zo zijn we nu begonnen met sparen om ons lustrum te gaan vieren in 2026.
Sinds het Corona tijdperk ben ik echt gegrepen door het roeien. Tijdens de Corona periode heb ik hier, in de omgeving van Rotterdam, nagenoeg mijn schoenzolen eraf gewandeld. Ik zeg bijna: “Wie niet!”. Tijdens het wandelen zag ik op de rivier De Rotte, de skiffs (eenpersoonsbootjes) voorbij komen. Toen dacht ik: “Dat wil ik ook!” Mijzelf aangemeld bij de roeivereniging De Maas en daar hebben ze mij leren roeien. Een leuke bijkomstigheid is dat ik er een soort aanleg voor heb, om te kunnen roeien. Mijn balans is goed, heb een sterke core en ik ben niet bang voor water. Daarnaast de vorming door Defensie en jaren lang als een halve topsporter leven maakt het dat ik door kan bijten waar andere genegen zijn om te stoppen. Blaren in de handen, verzuring in het lijf, longen die zeer doen: ik blijf gewoon doorgaan. Soms vraag ik mijzelf wel eens af: ‘Ga ik ooit nog eens normaal doen?’ Waarschijnlijk niet! “
Publicatiedatum: 27 november 2024
Onze supporters:
Video Fit for Action 2022: